Verpleegkundig specialisten als nieuwe hoeksteen in gezondheidszorg
Een reactie op advies Koninklijke academie voor Geneeskunde
Talrijke rapporten voorspellen een toekomstig tekort aan gezondheidsmedewerkers terwijl de vraag naar kwalitatief hoogstaande en veilige zorg zal toenemen. In de ons omringende landen tracht men aan die vraag en evolutie tegemoet te komen door verder te investeren in specialisaties binnen verpleegkunde. Enkele daarvan zijn de verpleegkundig specialist (VS), de verpleegkundig consulent (VC) en de nurse practioner (NP) .
Het advies van de KAGB op 26 september stelt onder meer dat de introductie van nieuwe beroepen zal helpen in een betere en efficiëntere zorgverlening. Het NVKVV is niet overtuigd dat een uitbreiding van het aantal zorgberoepen de kosteneffectiviteit zal verhogen noch een oplossing bieden aan de op handen zijnde schaarste aan artsen in België. Het zal eerder een nog sterker versnipperd landschap van zorgprofessionals creëren waarvoor dan complexe wetgeving nodig is om dit in goede banen te leiden. Het NVKVV wijst er op dat er sinds decennia verpleegkundig specialisten worden ingezet in universitaire ziekenhuizen. De Academie ziet deze functie voorbehouden voor masters in de verpleegkunde die vooral de ‘care’ opnemen in hun takenpakket. NVKVV ziet deze functie veel breder in te zetten met een focus op care, cure en onderzoek. Via subsidiariteit kan nog een hele weg afgelegd worden op vlak van het leggen van de bevoegdheden en verantwoordelijkheden bij de meest passend opgeleide zorgprofessional. Op dit moment zijn er reeds heel wat verpleegkundig specialisten aan het werk in vooral universitaire ziekenhuizen zonder dat die functie ingekaderd is in een federaal beleid. Een vraag en een voorwaarde die het NVKVV deelt met de Academie. Het NVKVV participeert actief o.a. in de FRV (Federale Raad voor Verpleegkunde) aan het uitklaren van huidige en toekomstige verpleegkundige functies en verantwoordelijkheden. Een verpleegkundig specialist heeft daarin een hoge graad van autonomie bijvoorbeeld in het voorschrijven van medicatie, het stellen van diagnoses, aanvragen van testen en onderzoeken, beslissen tot behandeling, zorg voor eigen patiënten, autorisatie tot doorverwijzen van patiënten en eerste patiëntencontact. Bovendien ligt het in de opdracht om actief mee te werken aan evidence based nursing practice door uitwerken van wetenschappelijk onderbouwde guidelines en protocollen.
Het advies van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde spreekt ook van randvoorwaarden om tot een mooie uitrol van nieuwe zorgfuncties en -beroepen te komen. Eén daarvan is de herziening van de wet op de uitoefening van gezondheidsberoepen in combinatie met de verduidelijking en positionering van de verpleegkundige specialisatie, een vraag waar het NVKVV volledig achter staat. En het ontwikkelen van een nieuw model van financiering is een andere vraag van de Academie. Een essentiële voorwaarde om zorgprofessionals op een evenwaardige en complementaire wijze te valoriseren en te renumereren.