Luchtweginfecties: wat helpt bij het opvolgen van preventierichtlijnen?
In samenwerking met Cebam, Cochrane Belgium. www.cebam.be
Nursing juli/augustus 2020
Tekst Trudy Bekkeringl, Marleen Corremans12, Jef Adriaenssens3

Context
Het opvolgen van richtlijnen ter preventie en controle van luchtweginfecties (Infection Prevention Control of IPC-richtlijnen) door zorgverleners wordt belangrijker wanneer het aantal luchtweginfecties toeneemt, zoals bij de covid-19-pandemie. IPC-richdijnen omvatten het gebruik van maskers, gezichtsschermen, handschoenen en overjassen, het scheiden van patiënten met luchtweginfecties van anderen en striktere reinigingsroutines.

Selectiecriteria
De review includeerde kwalitatieve studies, peilend naar ervaringen van zorgverleners bij het volgen van lokale of (inter)nationale IPC-richtlijnen in elke gezondheidszorgsetting.

Samenvatting resultaten
Deze Cochrane rapid review4 is gebaseerd op 20 studies bij zorgverleners bij het omgaan met SARS, HINI, MERS,tuberculose of seizoensgriep.
Zorgverleners voelden zich onzeker wanneer de lokale richtlijnen lang en onduidelijk waren of niet in overeenstemming met (inter)nationale richtlijnen. IPC-richtlijnen verhogen werkdruk en vermoeidheid omdat gezondheidszorgpersoneel persoonlijke beschermingsmiddelen moet gebruiken en extra moet schoonmaken. Hun reacties op IPC-richtlijnen werden beïnvloed door de mate van ondersteuning door hun leidinggevenden en de werkplekcultuur.
Duidelijke communicatie over IPC-richtlijnen en voldoende ruimte om patiënten te isoleren werd als essentieel gezien. Andere belangrijke maatregelen omvatten het snel volgen van geïnfecteerde patiënten, het beperken van bezoek en gemakkelijke toegang tot handwasfaciliteiten. Men ervaarde te weinig training over de infectie zelf en over het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen.
Bevorderlijke factoren voor het volgen van de richtlijnen waren: het personeel ziet de waarde van de richtlijnen uit of uit verantwoordelijkheidsgevoel naar hun patiënten. Sommigen vonden het moeilijk om maskers en andere middelen te gebruiken wanneer dit de patiënten bang maakte. Zorgverleners en managers waren bezorgd wanneer persoonlijke beschermingsmiddelen ontbraken of van slechte kwaliteit waren.
Tot slot wezen zorgverleners op het belang van het betrekken van alle medewerkers, inclusief ondersteunend personeel, bij het implementeren van IPC-richdijnen

Conclusie
Het vermogen en de bereidheid van zorgverleners om IPC-richtlijnen te volgen hangt samen met de richtlijn en hoe deze wordt gecommuniceerd, ondersteuning door managers, werkplekcultuur, training, fysieke ruimte, toegang tot en vertrouwen in persoonlijke beschermingsmiddelen en de wens om goede patiëntenzorg te bieden. 

Implicaties praktijk
Deze resultaten informeren leidinggevenden en gezondheidsorganisaties over hoe het gezondheidszorgpersoneel te ondersteunen bij het implementeren van IPC-richtlijnen.

Noten
  1. Center for Evidence-Based Medicine (CEBAM), Cochrane Belgium, BelgianInteruniversity Collaboration for Evidence-based Practice (BICEP): a Joanna Briggs affiliated Center  
  2. Karel De Grote Hogeschool Antwerpen
  3. Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg
  4. Houghton C et al Barriers and facilitators to healthcare workers' adherence with infection prevention and control (IPC) guidelines for respiratory infectious diseases: a rapid qualitative evidence synthesis. DOI: 10.1002/14651858.CD013582.

Raadpleeg de volledige tekst van deze Cochtane review via de Cebam Digital Library for Health (www.cebam.be/nl/cdlh of www.cebam.be/fr/cdlh).